Η αλήθεια δεν μας αρέσει. Την αποφεύγουμε. Αλλά όσο και προσπαθούμε να κρυφτούμε από αυτήν, αργά ή γρήγορα  μας βρίσκει και τότε οι επιπτώσεις είναι καταστροφικές. Μια τέτοια αλήθεια είναι η πανδημία Covid-19 που ξεκίνησε από την Κίνα στα τέλη του Δεκεμβρίου 2019.

Ο ιός που προκάλεσε την πανδημία αυτή είναι ο SARS-CoV-2 (Gorbalenya et al., 2020). Ο ιός δεν είναι εργαστηριακό κατασκεύασμα, αντίθετα, μεταφέρθηκε στους ανθρώπους, μέσω ενός εκ των ζώων που πωλούνταν για ανθρώπινη κατανάλωση, τους Μαλαισιανούς Παγκολίνους (Andersen et al., 2020) σε μια αγορά τροφίμων της πόλης Γουχάν στη Κίνα.

Με το που διαπιστώθηκε ο ιός, η αγορά της Γουχάν έκλεισε για έλεγχο και απολύμανση, αλλά ήταν ήδη πολύ αργά. Ο ιός είχε ήδη ξεφύγει από τα όριά της και είχε αρχίσει να εξαπλώνεται μέσα στην πόλη. Λίγο αργότερα θα κατάφερνε να εξαπλωθεί σε ολόκληρο τον πλανήτη με τους πάσχοντες να φτάνουν τους 510,645 και τους νεκρούς τους 23,079  (μέχρι στιγμής...).

Αδιαμφισβήτητα, η αγορά της Γουχάν, ήταν μια δεξαμενή ιών. Όμως, ολόκληρη η σύγχρονη κτηνοτροφία είναι μια βόμβα έτοιμη να εκραγεί. Μαζί με τις αγελάδες, τα γουρούνια, τις κότες, τα πρόβατα, τα κατσίκια και τα άλλα ζώα που παγιδεύουμε στο σύστημα της κτηνοτροφίας, εκτρέφουμε και ιούς.

Ο Sars-Cov-2 κατάφερε αυτό που καταφέρνουν όλοι οι ιοί, από τη στιγμή που τους δίνουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να μεταφερθούν από το ένα είδος στο άλλο.

Ενώ είναι βέβαιο, ότι αυτή η πανδημία, αργά η γρήγορα θα τελειώσει, κανένας δεν μπορεί να προβλέψει από ποιο μέρος της γης θα ξεσπάσει η επόμενη που καιροφυλακτεί. Αν πραγματικά θέλουμε να επιβιώσουμε οφείλουμε να αναζητήσουμε τα αίτια τέτοιων καταστάσεων, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας και γιατί όχι, να ξεριζώσουμε από το μυαλό μας όλα όσα μας οδηγούν σε πρακτικές που καταστρέφουν εμάς και τον πλανήτη που ζούμε.

Οι Κοροναϊοί Μας Είχαν Προειδοποιήσει 18 Χρόνια Πριν

Τον Νοέμβριο του 2002 ένας άλλος κοροναϊός, ο SARS-CoV (Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο) πρωτοεμφανίστηκε στην Ασία και από εκεί εξαπλώθηκε σε 29 χώρες. Μεταδόθηκε στον άνθρωπο από τη Μοσχογαλή, ένα ζώο που καταναλωνόταν ως τροφή. Το ζώο αυτό ήταν φορέας του κορωναϊού (Boncristiani, Criado and Arruda, 2009).

Από τον SARS-CoV νόσησαν 8.422 άνθρωποι. Το τέλος της πανδημίας ήρθε 8 μήνες μετά, τον Ιούλιο του 2003, αφού προηγουμένως είχαν εφαρμοστεί ιδιαίτερα αυστηρές πρακτικές ελέγχου της λοίμωξης. Παρ' όλα αυτά, καθώς η θεραπεία του ήταν μόνο συμπτωματική, άφησε πίσω του 474 νεκρούς.

Ο ιός χαρακτηρίστηκε από το Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών του USDA ως BSATs, δηλαδή ως ένα ιός που μπορεί να αποτελέσει σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια, καθώς όχι μόνο εξακολουθεί να μην έχει βρεθεί θεραπεία και εμβόλιο, αλλά κυριότερα επειδή ο ιός ζει σε μια πληθώρα ζώων και θα μπορούσε έτσι να ξανά μεταφερθεί στους ανθρώπους (CDC 2012).

Δέκα χρόνια αργότερα, το 2012, βρέθηκε ακόμα ένας κορωναϊός, που κατάφερε να προσβάλλει ανθρώπους, o MERS-CoV. Αυτή τη φορά στη Σαουδική Αραβία. Αν και ήταν εντελώς διαφορετικός κοροναϊός από τον SARS-CoV, προερχόταν πάλι από την επαφή του ανθρώπου με ζώα. Ευτυχώς, ο MERS-CoV αποδείχθηκε πολύ δύσκολος στη μετάδοση του από άνθρωπο σε άνθρωπο, γιατί καθώς το ποσοστό θνησιμότητας άγγιζε το 35% και με τη διασπορά του σε 27 χώρες τα θύματα θα ήταν πάρα πολλά. Μέχρι τον Μάρτιο του 2015 οι περιπτώσεις των νοσούντων, που είχαν επίσημα καταγραφεί, έφταναν τους 2.494 και εξ αυτών οι 858 είχαν πεθάνει. Έως και σήμερα, δεν έχει βρεθεί ούτε και για αυτόν τον ιό θεραπεία ή εμβόλιο.

Η προέλευση του ιού δεν είναι πλήρως κατανοητή, αλλά, σύμφωνα με την ανάλυση των διαφορετικών γονιδιωμάτων του, πιστεύεται ότι προέρχεται από νυχτερίδες και μεταδόθηκε στις καμήλες κάποια στιγμή στο μακρινό παρελθόν (WHO 2019).

Η Άγρια Πανίδα ως μια Δεξαμενή Ιών

Όλα τα ζώα, ανθρώπινα και μη, είναι ξενιστές σε συγκεκριμένους ιούς και κάθε είδος υπέφερε και θα υποφέρει από τις δικές του ασθένειες. Είναι βέβαιο ότι οι πρώτοι άνθρωποι υπέφεραν από διάφορες ασθένειες που έπλητταν το είδος μας.

Επίσης, μπορεί να υπέφεραν σποραδικά και από ασθένειες που τους είχαν μεταδοθεί από ζώα, όπως ο Άνθρακας από τα άγρια πρόβατα ή από την Τουλαραιμία από τα άγρια κουνέλια (Weber and Rutala 1999), αλλά ήταν η εξημέρωση των ζώων που άνοιξε τον δρόμο στην ανταλλαγή ιών ανάμεσα στα άλλα ζώα και τον άνθρωπο ^[1] (Wolfe et al., 2007).

Οι πρώτοι άνθρωποι δεν υπέφεραν από τις σύγχρονες μολυσματικές ασθένειες, ούτε γνώριζαν επιδημίες και πανδημίες. Η απειλή των μολυσματικών ασθενειών με τη μορφή επιδημιών και πανδημιών ξεκίνησε να μας συντροφεύει όταν υποδουλώσαμε τη γη και τα μη ανθρώπινα ζώα, κατά την Αγροτική Επανάσταση, μόλις 11.000 χρόνια πριν.

Ασθένειες όπως η Πανώλη, η Ελονοσία, η Φυματίωση, η Λέπρα, η Γρίπη και η Ευλογιά εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στον άνθρωπο από την Αγροτική Επανάσταση και μετά.

Καθώς οι ιοί αποτελούν μέρος της εξελικτικής βιολογίας, έχουν την τάση να προσαρμόζονται στις εκάστοτε συνθήκες. Η ιστορία μας δίδαξε το προφανές: επεμβαίνοντας στη φύση και υποτάσσοντας τα ζώα, απελευθερώνουμε τους ιούς από τους φυσικούς τους ξενιστές και τότε, δεν αποκλείεται να γίνουμε εμείς οι επόμενοι οικοδεσπότες του.

Αναμενόμενες Συνέπειες

Είναι λογικό η κυριαρχική μας στάση να μην είναι δίχως επιπτώσεις σε ένα φυσικό σύστημα που όλα συνδέονται μεταξύ τους και καθετί που συμβαίνει έχει τη σημασία του.

Ως εκ τούτου, θα μπορούσαμε να πούμε ότι, οι επιδημίες και οι πανδημίες ήταν το “δώρο” που μας έκαναν τα υπόλοιπα ζώα, όταν αποφασίσαμε ότι ως είδος είμαστε ανώτερο και έχουμε δικαίωμα να υποδουλώσουμε ότι (συν)υπάρχει στη γη. Ήταν η προσπάθεια της φύσης, για το καλό όλων, να μας συνετίσει. Μάταια...

...Γιατί, αν και οι πανδημίες μας ακολουθούν από τις αρχές της Αγροτικής Επανάστασης, δεν είναι παρά τις τελευταίες δεκαετίες που παρουσιάζουν μια ιδιαίτερα απειλητική έξαρση ως προς τη συχνότητα εμφάνισης τους.

Οι περισσότερες νέες ασθένειες που απειλούν το είδος μας σχετίζονται με τη μανία μας για κατανάλωση τροφίμων ζωικής προέλευσης. Η ανθρωπότητα νοσεί και πεθαίνει και θα νοσεί και θα πεθαίνει ολοένα και πιο συχνά όχι μόνο από ασθένειες που σχετίζονται με την άμεση κατανάλωση τροφίμων ζωικής προέλευσης (καρδιοπάθειες, καρκίνο (μαστού, προστάτη, εντέρου κ.α.) σακχαρώδης διαβήτης ΙΙ κ.λπ.) αλλά και από επιδημίες και πανδημίες που ξεπηδούν από την ίδια την εκτροφή ή/και την κατανάλωση ζώων.

Ο ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας HIV-1, η σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια, το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο SARS, ο ιός Έμπολα (EVD) καθώς και οι ιοί γρίπης H1N1, H5N1 είναι μόνο μερικές από τις θανατηφόρες συνέπειες της κατανάλωσης τροφών ζωικής προέλευσης - τόσο από άγρια όσο και από εξημερωμένα είδη ζώων (WHO 2013).

Παρόλο που η πανδημία του Covid-19 οδήγησε τις αρχές της Κίνας στην απαγόρευσης της πώλησης, για ανθρώπινη κατανάλωση, όλων των άγριων χερσαίων ζώων και παρ’ ότι η πανδημία αυτή, αργά ή γρήγορα, θα τελειώσει ένα είναι βέβαιο: Τα 70 δισεκατομμύρια ζώα που εκτρέφουμε, κάθε χρόνο για να τα φάμε, αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.(WHO, 2013) Αυτό που ζούμε λόγο της πανδημίας του Covid-19, θα επαναλαμβάνεται στο άμεσο μέλλον ξανά και ξανά.

Τα Παραγωγικά Ζώα ως μια Ακόμα (Μεγαλύτερη) Δεξαμενή Ιών

Το 2009, ένας ιός γρίπης, ο H1N1, μεταφέρθηκε στους ανθρώπους από την εκτροφή γουρουνιών (Ignacio Mena et al., 2016) και συγκεκριμένα ξεκίνησε από εκτροφεία στο Μεξικό και από εκεί εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο.

Από την άνοιξη του 2009 μέχρι και την υποχώρηση της πανδημίας, την άνοιξη του 2010, υπολογίζεται ότι παγκόσμια οι νεκροί κυμαίνονταν από 151.700 έως 575.400, με το 80% να είναι κάτω των 65 ετών. ^[2] Στην Ελλάδα στο διάστημα που διήρκεσε η γρίπη, οι νεκροί έφτασαν τους 149.

Ο ίδιος ιός ήταν που έδωσε και τη λεγόμενη “Ισπανική Γρίπη” το 1918 την πιο θανατηφόρα ίσως πανδημία των σύγχρονων χρόνων (Darisuren Anhlan et al., 2011). Υπολογίζεται ότι 500 εκατομμύρια άνθρωποι νόσησαν και τουλάχιστον 50 εκατομμύρια πέθαναν στον ένα χρόνο που διήρκεσε η πανδημία.

Αυτή η ομαδοποίηση των ζώων σε συνδυασμό με τον συστηματικό εμβολιασμό και την εντατική και προληπτική χορήγηση τεράστιων ποσοτήτων αντιβιοτικών, θεωρητικά εμποδίζει την εξάπλωση ασθενειών.

Όμως στην πράξη τα πράγματα δεν είναι έτσι. Οι παθογόνοι οργανισμοί ακολουθούν τις αρχές της εξελικτικής βιολογίας, αλλάζοντας διαρκώς και έτσι μέσω διαφόρων μηχανισμών βρίσκουν τρόπους και αποκτούν αντοχή στα αντιβιοτικά. Οι λοιμώξεις, που προκαλούν σε αυτή την περίσταση, είναι ιδιαίτερα βαριές και παρουσιάζουν σοβαρές απειλές για τη δημόσια υγεία, όπως θα δούμε και παρακάτω. Αν σε αυτό προσθέσουμε τη δυνατότητα μετάλλαξης των ιών και τη μεταπήδηση τους από το ένα είδος στο άλλο, αντιλαμβανόμαστε ότι ο κίνδυνος παύει να αφορά αποκλειστικά τα μη ανθρώπινα ζώα.

Η εντατική/βιομηχανική κτηνοτροφία δεν είναι η μόνη υπαίτια για τη μετάδοση ασθενειών, καθώς και οι εκτατικές κτηνοτροφικές μονάδες, δηλαδή οι μονάδες που αφήνουν τα ζώα να βόσκουν ελεύθερα, επίσης διευκολύνουν την κυκλοφορία παθογόνων οργανισμών και την ανταλλαγή παθογόνου γενετικού υλικού διά μέσω της επιμόλυνσης από διάφορους ιούς και βακτήρια.

Για παράδειγμα, στην Ινδία και το Πακιστάν, όπου οι εκτατικές μονάδες γαλακτοπαραγωγής είναι ιδιαίτερα συχνές, αποτελούν άριστες πηγές των μολυσματικών νόσων των μηρυκαστικών. Έτσι η Ινδική Υποήπειρος αποτελεί παγκόσμιο επίκεντρο για ασθένειες όπως η Αιμορραγική Σηψαιμία, η Βρουκέλωση, η Ευλογιά, του Αφθώδους Πυρετού κ.α. Όλες αυτές οι ασθένειες μεταναστεύουν δυτικά, αποτελώντας απειλή όχι μόνο τοπικά, αλλά και παγκόσμια (WHO, 2013).

Κάθε χρόνο 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι νοσούν και εξ αυτών 2.7 εκατομμύρια χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας ασθενειών που τους μεταφέρθηκαν από τα ζώα κτηνοτροφίας, είτε άμεσα λόγο επαφής, είτε έμμεσα, τρώγοντάς τα. (Delia Grace et al., 2012) Φυσικά αυτοί οι αριθμοί δεν φτάνουν στα δελτία των ειδήσεων, ούτε απασχολούν τη ζωή του μέσου δυτικού ανθρώπου, καθώς, στην πλειονότητά τους, αφορούν ασθένειες και θανάτους ανθρώπων των λεγόμενων αναπτυσσόμενων χωρών.

Η Covid-19 όμως (και άλλες ασθένειες του παρελθόντος, όπως θα δούμε παρακάτω) μας απέδειξε ότι μια ασθένεια έχει συχνά τη δυνατότητα να εξαπλώνεται παγκόσμια, σε διάστημα μόλις μερικών εβδομάδων, ακόμα και στην προνομιούχα Δύση, βγάζοντας μας από τη βολή μας.

Το ερώτημα που παραμένει, είναι αν αυτή τη φορά θα κάνουμε κάτι, ή απλώς θα συνεχίζουμε να γκρινιάζουμε για την κοινωνική απομόνωση που μας επιβλήθηκε λόγω της πανδημίας του ιού SARS-CoV2 και να αναρωτιόμαστε με το στόμα ορθάνοιχτο πως είναι δυνατόν να μας βρήκε τέτοιο κακό, μπουκώντας εν τω μεταξύ και μια μπριζόλα…

Αντοχή στα Αντιβιοτικά

Όλοι γνωρίζουμε ότι η κατάχρηση των αντιβιοτικών συμβάλλει στην ανάπτυξη της αντοχής των παθογόνων οργανισμών σε αυτά. Αυτό που οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε είναι ότι η κτηνοτροφία είναι η κύρια υπαίτια για αυτή την επικίνδυνη κατάσταση.

Τα ζώα που βρίσκονται παγιδευμένα μέσα στις κτηνοτροφικές μονάδες, καθ' όλη τη διάρκεια της θλιβερής ζωής τους, αντιμετωπίζουν εντονότατο στρες και έτσι εμφανίζουν ολοένα και πιο συχνά εξάρσεις ασθενειών.

Για να μειώσουν τις απώλειες, οι κτηνοτρόφοι χορηγούν καθημερινά αντιβιοτικά σε όλα τα ζώα προληπτικά (και όχι για να θεραπεύσουν όσα νοσούν), ενώ σε πολλά μέρη της γης, επιτρέπεται η συστηματική χορήγηση αντιβιοτικών ακόμη και για την προώθηση της ανάπτυξης των ζώων.^[4]

Τα περισσότερα από 70 δισεκατομμύρια ζώα που εκτρέφουμε και σφάζουμε κάθε χρόνο, χωρίς φυσικά να υπολογίζουμε σε αυτόν τον αριθμό τα ψάρια που δολοφονούμε για τροφή, (FAO 2017) καταναλώνουν τετραπλάσια ποσότητα αντιβιοτικών από εμάς. Συνολικά, η κτηνοτροφία στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Αμερική καταναλώνει περισσότερο από το 75% των αντιβιοτικών κάθε χρόνο (OECD 2016).

Αυτή η κατάχρηση έχει ως αποτέλεσμα, τα φάρμακα να καθίστανται αναποτελεσματικά σε όλα τα ζώα, ανθρώπινα και μη. Πολλά από τα βακτήρια από τα οποία νοσούν τα ζώα στην κτηνοτροφία, όχι μόνο έχουν ήδη αναπτύξει αντοχή στις προσφερόμενες θεραπείες, αλλά μεταφέρονται και στους ανθρώπους.^[5]

Όσο περισσότερα βακτήρια γίνονται ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, τόσο δυσκολότερα θα μπορούμε να τα αντιμετωπίζουμε. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι θα πεθαίνουν τελικά από ασθένειες που φυσιολογικά θα μπορούσαν να καταπολεμηθούν. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο 700.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας της αντοχής στα αντιβιοτικά.

Μέχρι το 2030 η παγκόσμια κατανάλωση αντιβιοτικών από την κτηνοτροφία θα αυξηθεί κατά 67% και από περίπου 63 τόνους που είναι σήμερα θα φτάσεις τους 105 (Thomas P. Van Boeckel et al., 2015). Από την άλλη, ο αριθμός των ανθρώπων που θα χάνουν τη ζωη τους εξαιτίας των αναποτελεσματικών αντιβιοτικών αναμένεται να φτάσει τα 9,5 εκατομμύρια μέχρι το 2050 (Michele Cecchini, Julia Langer, Luke Slawomirski 2015).

Για τα ζώα της κτηνοτροφίας είναι όχι μόνο άτοπο, αλλά και χυδαίο, να μιλήσουμε για θεραπεία από κάποια ασθένεια. Να μην ξεχνάμε ότι, οι άνθρωποι αντιμετωπίζουμε αυτά τα ζώα, όχι ως συναισθανόμενα, αλλά σαν παραγωγικές μηχανές κρέατος, γάλακτος και αυγών. Θα φροντίσουμε να πάρουν θεραπεία, μόνον όταν αυτή θα έχει χαμηλότερο κόστος από την μη μετατροπή τους σε κρέας για ανθρώπινη κατανάλωση. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο όταν ξεσπάσει μια ασθένεια σε ένα κοπάδι εντατικής εκτροφής συνήθως προτιμούμε να τα σκοτώνουμε μαζικά, προκαλώντας τους ασφυξία με διοξείδιο του άνθρακα, ή θάβοντάς τα ζωντανά.^[6]

Άλλωστε, η αλήθεια είναι ότι έτσι και αλλιώς τα έχουμε καταδικάσει σε βίαιο και πρόωρο θάνατο. Τι σημασία έχει αν αυτός θα έρθει με τη μορφή μιας λεπίδας που θα τους κόψει τον λαιμό ή με τη μορφή αφρού που θα τους φράξει την τραχεία και θα τα πνίξει; Το μόνο που έχει σημασία είναι η οικονομική απώλεια, που μπορεί να έχουμε στη δεύτερη περίπτωση… αλλά και πάλι μάλλον το κράτος θα μας δώσει μια κάποια αποζημίωση...

Κλιματική Αλλαγή

Η κλιματική αλλαγή δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη νέων ασθενειών. Καθώς αλλάζει η θερμοκρασία, η υγρασία, η διάρκεια των 4 εποχών, η διάρκεια της εποχής των βροχών, επηρεάζεται η βιοποικιλότητα και ως εκ τούτου η αλληλεπίδραση των ξενιστών, των φορέων και των παθογόνων παραγόντων (FAO 2013).

Αυτό εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους για την υγεία, οι οποίοι θα ποικίλλουν ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή. Στην Ευρώπη, για παράδειγμα, η κλιματική αλλαγή καθιστά το κλίμα περισσότερο ζεστό και υγρό, γεγονός το οποίο θα επιφέρει έξαρση ασθενειών και επιδημιών (WHO, 2013).

Η κλιματική αλλαγή οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα και κατά κύριο λόγο στην κτηνοτροφία^[7], καθώς αυτή είναι η κύρια αιτία της αποψίλωσης των δασών^[8], της κατασπατάλησης υδάτινων πόρων^[9]. Ταυτόχρονα, η κτηνοτροφία είναι επίσης ο πρώτος παράγοντας μόλυνσης του νερού και του αέρα. Επιπλέον η κτηνοτροφία μαζί με τη χρήση ορυκτών καυσίμων είναι οι κυριότερες αιτίες της αύξησης των αερίων θερμοκηπίου (FAO 2009 & FAO 2013).

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, η κτηνοτροφία είναι υπεύθυνη για:
Το 15% των ετήσιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2),
Το 64% των ετήσιων εκπομπών υποξείδιο του αζώτου (N2O), που έχει σχεδόν 300 φορές το δυναμικό αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη σε σχέση με το CO2,
Το 44% των εκπομπών μεθανίου (CH4), το οποίο έχει εικοσαπλάσιο δυναμικό αύξησης της θέρμανσης του πλανήτη σε σχέση με το CO2 (P. Gerber et al., FAO 2013).

Συνολικά η κτηνοτροφία αντιπροσωπεύει τουλάχιστον το 50% όλων των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου που σχετίζονται με την παραγωγή τροφίμων (Sonja J. Vermeulen, Bruce M. Campell and John S.I. Ingram, 2012).

Η ζήτηση για τρόφιμα ζωικής προέλευσης αυξάνεται ραγδαία κάθε χρόνο και αναμένεται μέχρι το 2050 οι άνθρωποι να τρώνε κατά 76% περισσότερο κρέας^[3] (FAO 2018).

Αυτό θα έχει ως επακόλουθο στο άμεσο μέλλον η κτηνοτροφία να δαπανά το 70% του επιτρεπόμενου προϋπολογισμού για όλες τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Όμως οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου θα πρέπει να μειωθούν άμεσα, από 49 Gt (γιγατόνοι) σε 23 Gt, ήτοι, περισσότερο από 50%, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος περιορισμού της θερμοκρασίας για να είναι βιώσιμος ο πλανήτης. Αυτό σημαίνει ότι, η κτηνοτροφία θα καταναλώνει τους 20 Gt, δηλαδή το 87% του συνόλου, αφήνοντας μόλις 3 Gt για όλες τις υπόλοιπες δραστηριότητες (D. Tilman, M. Clark, 2014). Συνεπώς, δεν θα πρέπει να συμβαίνει καμία άλλη δραστηριότητα εκ μέρους των ανθρώπων - ούτε καν να αναπνέουν.

Παγκόσμιο Εμπόριο, Κτηνοτροφία και Μεταφορά Ιών

Στη διασπορά των ιών δεν θα πρέπει να ξεχάσουμε τη διεθνή μετακίνηση των ζώων, τα οποία μεταφέρονται ζωντανά, στοιβαγμένα ασφυκτικά σε βρομερά πλοία θανάτου από τη μια ήπειρο στην άλλη, εξαιτίας του παγκόσμιου εμπορίου. Αντίστοιχα μεταφέρονται τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Μαζί τους φυσικά μεταφέρονται και διάφοροι ιοί.

Ηθικοί Αυτουργοί

Η παγκόσμια εξάπλωση του κοροναϊού έχει προσδώσει στις πόλεις ένα σχεδόν post - apocalyptic άρωμα, το πιο ταιριαχτό σκηνικό για τα ανθρώπινα ζόμπι, τα οποία φυσικά δεν είναι χορτοφάγα.

Ανθρώπινα ζόμπι, γιατί εξακολουθούμε να είμαστε απόλυτα κωφοί, τυφλοί και αδιάφοροι στα ουρλιαχτά των δισεκατομμυρίων ζώων που καταπιέζονται συστηματικά και απόλυτα και που σφάζονται άγρια χάριν των ορέξεών μας^[10].

Ανθρώπινα ζόμπι, γιατί εξακολουθούμε να είμαστε απόλυτα κωφοί, τυφλοί και αδιάφοροι στον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων που υποσιτίζονται εξαιτίας της εμμονής μας να τρώμε ζώα^[11].

Ανθρώπινα ζόμπι, γιατί εξακολουθούμε να είμαστε απόλυτα κωφοί, τυφλοί και αδιάφοροι στη βιωσιμότητα του πλανήτη που μας φιλοξενεί, και κατ' επέκταση στη διατήρηση της ζωής ημών και των παιδιών μας.

Πριν μπούμε στη διαδικασία να παρεξηγηθούμε, που κάποιος τολμά να μας χαρακτηρίσει εμμονικά και άπληστα ζόμπι, καλό θα ήταν να προσπαθήσουμε για μια φορά στη ζωή μας να δούμε την πραγματικότητα ως έχει και όχι όπως μας βολεύει. Είμαστε οι ηθικοί αυτουργοί αυτής της πανδημίας και η ώρα που πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας, έχει έρθει από καιρό.

Υπάρχει Λύση

Η κτηνοτροφία είναι ο κύριος παράγοντας εξάπλωσης ιών και πανδημιών προς το είδος μας. Επιπλέον καταστρέφει τον πλανήτη που ζούμε και καταδικάζει μέρος του ανθρώπινου πληθυσμού να πεθάνει από πείνα. Η κτηνοτροφία καταπιέζει, εκμεταλλεύεται και δολοφονεί τα ζώα. Είναι η μεγαλύτερη απειλή για την επιβίωσή μας, που στέκεται πάνω από τα κεφάλια μας, σαν μια καλο-ακονισμένη λαιμητόμος.

Όμως το αν θα πέσει η λεπίδα αυτή στον λαιμό μας ή όχι εξαρτάται από εμάς. Από την ωριμότητα, την ατομική και την κοινωνική μας συνείδηση.

Η κτηνοτροφία θα πρέπει να απαγορευτεί γιατί το κόστος της είναι δυσανάλογο, από όποια μεριά και αν το δει κάποιος.

Μπορούμε και οφείλουμε να σταματήσουμε να καταστρέφουμε τα δάση για να κερδίζουμε όλο και περισσότερο έδαφος για τη βόσκηση ζώων ή για την καλλιέργεια ζωοτροφών.

Μπορούμε και οφείλουμε να προστατεύσουμε τη βιοποικιλότητα του πλανήτη, δίνοντας ελευθερία και χώρο στα άγρια είδη ζώων.

Μπορούμε και οφείλουμε να ζήσουμε χωρίς αίμα, χωρίς βία, αφήνοντας τα ζώα που χαρακτηρίζουμε ως παραγωγικά να ζήσουν ελεύθερα τη ζωή που με τόση ευκολία τους στερούμε.

Μπορούμε και οφείλουμε να αξιοποιήσουμε επιτέλους το όργανο που έχουμε μέσα στο κεφάλι μας. Να ακούσουμε τη λογική μας και όχι το στομάχι μας…. Αλλιώς, δικαίως η κατανάλωση της σάρκας και των εκκρίσεων των ζώων θα είναι ο θάνατός μας.

Αρκετές φορές έχω διαβάσει σε διάφορα blog και πολλοί φανατικοί κρεατοφάγοι μου έχουν απευθύνει και προσωπικά σε επιθετικό τόνο το γνωστό και χιλιομασημένο σλόγκαν: «δεν θέλω να στερούμαι  τίποτα στη διατροφή μου - και δεν επιτρέπω σε κανέναν να μου υπαγορεύσει τι θα φάω. Είναι ιδιωτική μου υπόθεση, τι τρώω». Ασφαλώς και δεν έχει το δικαίωμα να το υ(α)παγορεύσει κανένας σε κανέναν.

Εκτός όμως από το ότι αυτή η υπερτίμηση της στοματικής «ελευθερίας» υποβιβάζει την αξία της ελευθερίας ενός ανθρώπου σε ένα επίπεδο σπηλαίων, η κατανάλωση κρέατος έχει και μια άλλη τραγική συνέπεια.

Οι αγρότες των χωρών του τρίτου κόσμου ξεπουλάνε τα δημητριακά τους προϊόντα στις «ανεπτυγμένες» χώρες, καθ ην στιγμήν τα ίδια τους τα παιδιά πεθαίνουν από πείνα.

Η παγκόσμια παραγωγή δημητριακών ανέρχεται σε (περίπου) 2 δισεκατομμύρια τόνους τον χρόνο. Γύρω στις 500.000 από αυτά χρησιμοποιούνται σαν τροφή για τα «αναλώσιμα» ζώα των πλούσιων χωρών- καθ ην στιγμήν σε 122 χώρες του Τρίτου Κόσμου πεθαίνουν (σύμφωνα με τη στατιστική της UNO) 43.000 παιδιά την ημέρα!! Αυτός ο φρικτός μαζικός θάνατος λαμβάνει χώρα επειδή ο ελεύθερος πολίτης, με το «νομιμοποιημένο» δικαίωμα εκλογής ζωικών κρεάτων σαν τροφή του, δεν είναι διατεθειμένος να στερηθεί τη μπριζόλα του.

Κάθε παιδί που πεθαίνει από πείνα στην πραγματικότητα δολοφονείται.

Από ποιόν δολοφονείται? Από καθέναν που συμμετέχει σε αυτό το φασιστικό σύστημα εκμετάλλευσης, δηλαδή κυρίως από εκείνους που το χρηματοδοτούν με την αγορά και την κατανάλωση κρέατος.

Η πείνα δεν είναι ένα φυσικό φαινόμενο. Είναι ένα πολιτικό πρόβλημα. Καθαρά πολιτικά ιδωμένο το θέμα λοιπόν, η παραγωγή κρέατος αποτελεί την υπ αριθμόν 1 αιτία της πείνας σε παγκόσμια κλίμακα. 80% των παιδιών που υποφέρουν η πεθαίνουν από πείνα ζουν σε χώρες που γίνεται τεράστια καλλιέργεια δημητριακών.

Ένα μεγάλο ποσοστό ευθύνης στην αποβλάκωση και αναισθητοποίηση του μέσου πολίτη φέρνει η προπαγάνδα των μέσων μαζικής ενημέρωσης και η διαφήμιση γενικά.

Και τα δύο αποτελούν τους πιο πιστούς λακέδες αυτού του συστήματος. Πώς αλλιώς θα μπορούσε άλλωστε να χειραγωγήσει το σύστημα και η βιομηχανία κρέατος τον μέσο πολίτη αν δεν τον έπειθε ότι η ελευθερία του να διαλέγει ανάμεσα στο πτώμα ενός γουρουνιού, μιας τσιπούρας η μιας κατσίκας είναι το κεκτημένο του δικαίωμα που έχει οικειοποιηθεί εδώ και αιώνες σαν δημοκρατικό αγαθό?

Η κρεατοφαγία δεν είναι ιδιωτική υπόθεση του καθενός, όπως ισχυρίζονται πολλοί.

Δεν είναι ιδιωτική μας υπόθεση να συνεργαζόμαστε στην πείνα και την εξαθλίωση ανθρώπινων πλασμάτων από τη μια, και στον πόνο, τη βία, τον φασισμό που ασκούμε απέναντι στα ζωικά πλάσματα από την άλλη.  Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για έγκλημα. Το σύστημα ελέγχει το έγκλημα, η μάζα τού δίνει την παραγγελία, η μάζα το πληρώνει!

Θα πρέπει λοιπόν  να είναι κανείς εντελώς ηλίθιος ή αναίσθητος αν θεωρεί τον εαυτό του σαν έναν ελεύθερο άνθρωπο, μόνο και μόνο επειδή τού παρέχεται το δικαίωμα κρατικά και κοινωνικά να συνεργάζεται νόμιμα με την μαφία κρέατος και γάλακτος, με τους εγκληματίες των σφαγείων, με τους σκλαβεμπόρους των χοιροστασίων και των πουλερικών, με τους βαρόνους των εταιρειών μεταφοράς ζώων, σε τελική ανάλυση με ένα φασιστικό σύστημα εκμετάλλευσης ζωικών και ανθρώπινων πλασμάτων.

Οχι! Δεν έχουμε το δικαίωμα στην εκμετάλλευση άλλων πλασμάτων.

Και όσο θα το ασκούμε, θα γινόμαστε συστατικό εξάρτημα της μηχανής θανάτου, πόνου, σαδισμού που έχει οργανώσει και συντηρεί μια ολιγαρχία φασιστικών δυνάμεων με σκοπό το κέρδος για πάρτη της, και την χειραγώγηση των χρήσιμων ηλίθιων.

Το παραπάνω κείμενο ανήκει στη  Venus, την οποία και ευχαριστούμε θερμά που το μοιράστηκε μαζί μας.